(SVENSK ÖVERSÄTTNING FINNS NEDANFÖR FOTON)

Ze zijn terug, de muizen van Malmö! Nu met “Frankie och Benjys bokhandel” en “Teatro Reggiano” aan de Amiralsgatan.

Begin december 2016 openden de muizen al het piepkleine Italiaanse restaurant Topolino en het notenwinkeltje ‘Noix de vie’ aan de Bergsgatan. Voorbijgangers gingen massaal op de knieën om zich te vergapen aan de bizar detaillistisch uitgewerkte horeca van niet meer dan 70 x 30 cm. Kazen uit alle windstreken, aan slingers geregen zonnebloempitten, knapperige hazelnoten en geurige amandelen in de etalage en een met klimrozen beschut buitenzitje om dat lekkers op te peuzelen. Op de deur aanwijzingen over al dan niet geaccepteerde creditcards en aan de buitenmuur affiches van actuele tentoonstellingen en concerten, een fiets tegen de gevel en sfeervolle verlichting in de avonduren. Geen detail was toeval, geen naam zonder verwijzing.  Kijk echt HIER even om een beeld te krijgen.

Achter de muizenvoorzieningen zit een kunstenaarscollectief dat zich Anonymouse noemt. Ze spelen met het genoeglijke idee dat er een parallelle wereld zou kunnen bestaan waar muizen leven, net als wij, gemaakt van de spullen die wij weg gooien. Een groter doel dan een beetje blijheid verspreiden hebben ze niet en wie goed kijkt ziet inderdaad ‘left-overs’ zoals flessedoppen, lollystokjes, klosjes en bouten.

Hoewel hongerige uilen en katten in principe de grootste vijanden van muizen zijn bleek vorig jaar ook de mens een gevaar. Na 3 weken sneuvelden ‘Topolino’ en ‘Noix de vie’ door vandalisme. Meer nog dan de muizen zelf waren de Malmöers verontwaardigd. Bij de jaarlijkse uitreiking van de stadsarchitectuurprijzen kregen de minibouwsels een eervolle vermelding.

Muizen zijn onvermoeibaar en nieuwsgierig. Dat bleek toen in de zomer, achter een willekeurig elektriciteitshuisje het pretparkje “Tjofsans” aangelegd werd, compleet met waarzegster, spookhuis en reuzenrad. En tot ieders verrukking doken de muizen in september opnieuw op, in textielstad Borås, met ‘Pärlans tyger’ (‘pareltjes van stof’) en antiquariaat ‘Sorkhs skattkammare’. Dat de muizen voor duurzaam kiezen bleek toen ‘Dunkan’ geopend werd. Bij het uit een oude jerrycan gemaakte pompstation tanken de muizen milieuvriendelijke koolzaad- en olijfolie.

Soms vormen muizen een plaag, ze vreten gaten in je dure isolatie en niet zelden veroorzaken ze gillende paniek en angstdromen. Maar wie van de straatkunst van Anonymouse toch niet stiekem een heel klein beetje vrolijk wordt heeft – vrees ik – het dromen verleerd.

Lieve lezer, koester het kleine en heb een mooi nieuw jaar!

Försök att översätta till Svenska

MÖSSRESTAURANG

De är tillbaka, Malmös mössen! Nu med “Frankie och Benjys bokhandel” och “Teatro Reggiano” på Amiralsgatan.

I början av december 2016 öpnade mössen redan mycket liten italieniska restaurangen ’Topolino’ och nötbutiken ’Noix de vie’ på Bergsgatan. Massor fotgängare föll på knä för att titta på bisarrt detaljerat tillverkade matserveringen, som mätte inte mer än 70 x 30 cm.

Bakom skyltfönstret sågs ostar från alla väderstreck, en slinga solroskärnor, knapriga hasselnötter och välluktande mandlar. På en uteservering med rosor kunde man nujta av all den goda maten.   Klistermärken av accepterade kreditkort satt på dörren och på utevägg hängde affischer av utställningar och konserter. En cykel stod lutad mot gaveln och på kvällen var allt stämningsfull belyst. Ingen enda detalj var en slump, inget namn utan skojigt hänvisning. Gärna titta HÄR att få ett intryck.

Bakom mössfaciliteter finns ett konstnärskollektiv som kaller sig för Anonymouse. De leker med charmiga idén att det skulle finnas en värld parallell till vår, där möss lever precis som vi, fast använder de saker vi har tappat. Det finns ingen djupare grund än ville sprida lite glädje och de som tittar väl upptäckar verkligen ’left-overs’ såsom kapsyler, glasspinnar, garnspolar och bultar.

Fast att hungriga ugglor och katter är faktiskt mössens storsta fiender, visade sig ifjol framförallt människor vara ett hot. Efter tre veckor vandaliserades ‘Topolino’ och ‘Noix de vie’. Mer än mössen själv var Malmöboerna upprörda. Juryn av Malmös Stadsbyggnadspris 2017 delade ut ett hedersomnämnande till Anonymouse.

Möss är nyfikna och står på sig. Det blev uppenbart i somras då, bakom en tillfällig elskåp på Solters plan, tivolin ’Tjofsans’ anlagts, komplett med spåkvinna, skräcktunnel och pariserhjul. Till allas glädje dök mössen i september upp i textilstaden Borås, med tygbutiken‘Pärlans tyger’ och antikvariatet ‘Sorkhs skattkammare’. Att möss väljer hållbart blev tydligt när ’Dunkan’ öppnades. Här tankar de miljövänliga raps- och olivolja.

Ibland är möss en plåga; de gnager hål i kablar och isoleringsmaterial och inte sällan orsaker de skrik, panik och märdrömmar. Men de som inte smygkänner en smula glädje för Anonymouses gatukonst har – så fruktar jag – avvant att drömma.

Kära läsare, upskatta småsaker och ha ett fint nytt år!