(SVENSK ÖVERSÄTTNING FINNS NEDANFÖR FOTON)

Begin dit jaar, aan zomaar een keukentafel in Malmö, imiteerde een ietwat hysterische actrice die haar brood verdient met het inspreken van luisterboeken  -een echte stemmetjesexpert dus-  voor mij fragmenten uit de klassieke kerstfilm “Sagan om Karl-Bertil Jonssons julafton”, die al vanaf 1975 jaarlijks door de SVT wordt uitgezonden.

De tekenfilm vertelt over Karl-Bertil, een keurige jongen uit een al even keurig gezin, die in de donkere dagen voor Kerst wat bijverdient door ‘s nachts kerstpakketjes te sorteren op het postkantoor. De zachtmoedige Karl-Bertil droomt ervan Robin Hood te zijn. Onder het motto “stelen van de rijken, geven aan de armen” houdt hij alle pakjes achter die bestemd zijn voor rijke notabelen, inclusief die voor zijn eigen vader, om op kerstavond stiekem, uitgedost als kerstman, langs verrotte deuren en duistere kroegen te gaan en de cadeautjes uit te delen, die blij door de armlastigen worden ontvangen.

Zo ver zo goed. Het gezin Jonsson zit genoeglijk bij de kerstboom, die door vader is versierd met een ster uit de eigen winkel, er klinkt zoete kerstmuziek uit de radio en nog zoetere kerstmuziek uit de televisie. Tot de telefoon gaat en een tante informeert of het handbeschilderde porseleinen bord dat ze opstuurde goed is ontvangen. Niet dus. Karl-Bertil, geplaagd door een onwaarschijnlijk groot geweten en niet in staat zijn ouders voor te liegen op deze heilige kerstavond, verslikt zich in een nootje maar biecht direct en uiterst kalm zijn daad op. Paps, die zich niet kan voorstellen dat je iets vrijwillig weggeeft, zelfs geen prullaria waar je niet per se om gevraagd hebt, rukt zich los van de televisie en buldert zijn zoon toe: “wát zeg je dat je gedaan hebt? Ben je niet goed bij je hoofd? Mijn God, ik heb een communist groot gebracht!”

Vrezend voor zijn reputatie als ondernemer dwingt vader zijn zoon met hem op pad te gaan om de gedupeerde rijken excuses aan te bieden. Dat het toch goed gaat aflopen verraden de relaxte saxofoonmuziek en de kalme voice-over; té veel spanning past een feelgood-kerstfilm immers niet. Tegen alle verwachtingen in wordt Karl-Bertil als een held ontvangen en zijn daad bejubeld. Hij wordt getrakteerd, gedecoreerd en gezoend door ontroerde dames. Vader moet zijn beeld bijstellen: zijn zoon is een onbaatzuchtig, goed mens. De wereld heeft jongens als Karl-Bertil nodig.

Kijken kan op kerstavond 19.00 uur via de SVT of (in 3 delen) via deze link.

God Jul! Fijne kerstdagen!

Försök att översätta till Svenska

RÖBIN HÖÖD

I årets början, vid ett köksbord någonstans i Malmö, imiterade en liten hysterisk skådespelare som förtjanar sitt bröd genom att inspela ljudböcker -alltså: en riktig röstexpert-  för mig fragment av klassiska julfilmen “Sagan om Karl-Bertil Jonssons julafton”, som visas sedan 1975 i SVT.

Den tecknade film berättar om Karl-Bertil, en städad pojke, från en lika städad familj, som har feriearbete på postens paketavdelning under de där mörka dagar innan jul. Godhjärtade Karl-Bertil drömmer om att vara Robin Hood. Mottot “att ta från de rika, och ge åt de fattiga” leder till att han smusslar undan alla julpaket adresserats till högavlönade personer, även dem riktat mot sin egen far. Därpå åker han ut, förklätt som jultomten, till ruttna dörrar och dystra pubar för att dela ut julklappar och sprida glädje till de fattiga.

Allt bra hittills. Familjen Jonsson myser vid julgranen, som far smyckade med en glittrande stjärna han tog med gratis från sitt varuhus. Ur radion strömmade finaste julsånger, ur tv:n strömmade ännu mer fina julsånger. Men då ringer plötsligt telefonen. Det är faster Märtha som informerar om handmålade porslinstallrik väl mottagits. Självklart inte. Karl-Bertil, som har ett otroligt starkt samvete och orkar inte ljuga för sina föräldrar på heliga julafton, hostar en nötbit ut ur halsan och bekänner sitt dåd omedelbart och lugnt. Farsan, av typen som kan inte föreställa sig att ge bort något gratis och frivilligt, även om det handlar om prylar man hellre slipper få, vrålar mot sin son: “Vad sa du att du gjorde sa du?!? Är du inte klok?! Jag har närt en kommunist vid min barm!”

Farsan fruktar sin framtoning som företagare och tvingar sin son att tala sanningen för alla stöldoffren. Att allt kommer att ordna sig avslöjar lätta saxofonspelet och den lugna voice-over; för mycket spänning tillhör ju inte en feelgood-julfilm. Mot alla förväntningar betraktas Karl-Bertil som en hjälte och hyllas för sitt dåd. Han bjudas, dekoreras och pussas av berörda kvinnor. Far tvingas ändra bedömningen: sonen är en onsjälvisk, god människa. Världen behöver pojkar som Karl-Bertil.

SVT sänder filmen på julafton, klockan 19.00. Eller du tittar filmen (3 delar) via den här länken.

God Jul! Fijne kerstdagen!