(SVENSK ÖVERSÄTTNING FINNS NEDANFÖR FOTON)

Café Rival ligt aan het Mariatorget in Stockholm. In het café kun je terecht voor een ontbijt, lunch en later op de dag ook voor een warme maaltijd. De sfeer in Rival is informeel en wordt voor een belangrijk deel bepaald door de vele fotoportretten van Zweedse beroemdheden die aan de muur hangen.

In de vitrine lachen de vers geperste sappen en bijzonder belegde broodjes je toe en voor een goede “fika” (: Zweedse koffie met …) kun je je vergrijpen aan allerlei zoetigheden, waaronder zogenaamde “dammsugare” (:stofzuigers).  Ik had ze al vaker ergens zien liggen, maar de felgroene kleur van deze gebakjes weerhield me ervan ze te proberen. In Rival laat ik me door mijn Zweedse gezelschap trakteren op zo’n stofzuigertje. Het verhaal dat erbij hoort helpt me over de drempel…

Na een hap stel ik vast dat Dammsugare lijken op onze eigen mergpijpjes. Van de kleur heb ik geen last, de marsepein smaakt bekend. De vulling is echter heel anders; geen crème maar stevig samengeperste kruimels. Oorspronkelijk waren dat de kruimels die de bakker aan het eind van een dag van zijn werktafel bijeen veegde. Die werden vermalen, licht gezoet en op smaak gebracht met Arrak, een alcoholische drank met anijssmaak. Eigenlijk werden dammsugare dus gemaakt van een restproduct.  Door daar een groene coating omheen te leggen en de uiteinden in chocolade te dopen kregen de gebakjes het uiterlijk van het eerste type Zweedse stofzuigers.

Wie ooit de eerste dammsugare maakte is onbekend en omstreden. Duidelijk is wel dat ze al heel lang razend populair zijn. Behalve dat je ze in allerlei kwaliteiten kunt kopen of zelf kunt “bakken”, bestaat er ook ijs in “stofzuigersmaak”. En geloof het of niet, er worden zelfs dammsugare gehaakt, gevilt en genaaid.

Voor dammsugare hoef je overigens niet naar Cafe Rival.  Ook IKEA heeft ze in de foodmarket liggen.

http://www.rival.se/se/bar-bistro-cafe/cafe-rival

Försök att översätta till Svenska:

FRÅN SMULA TILLDAMMSUGARE

Café Rival är belägen på Mariatorget i Stockholm. Stämningen är informell, inredningen utmärka sig genom fotoporträtten av Svensk kändisar på väggarna. Man kan ha frukost, lunch eller middag hos Rival. I vitrinen lockar färsk pressade juicer och särskilda smörgåsar. Och när man ta sig en fika, finns olika sötsakerna att välja, som för exempel “dammsugare”. Redan tidigare såg jag den där små bakelser men deras giftgröna färg avhöll mig att försöka smaka.  I Rival blir jag bjudit av min sympatiskt sällskap och tar jag tröskeln…

Efter första betan fastställer jag att dammsugare liknar vårt egen “mergpijpjes”. Färgen hindrar mig inte, marsipanen smakar bekant. Fyllningen däremot är annorlunda; ingen kräm men sammanpressade smulor. Ursprungligen använde bagarn smulor som återstod när arbetsdagen tog slut. De blev malat, sötat och smaksatt med Arrak, en alkoholhaltig dryck med anis. Dammsugare blev alltså gjord av en restprodukt. På grund av deras gröna coating och bruna ändar av choklad, liknade dom första modellen Svensk dammsugare.

Vem någonsin gjorde dammsugaren först är inte bekant men vist är tydlig att dammsugare är fortfarande mycket populärt. De försäljas i alla kvaliteter eller lagas själv. Där finns is i dammsugaresmak och man även hakar, filta och syr dammsugare!

För att köpa dammsugare behövs inte att åka till Rival i Stockholm. De finns också i IKEA’s foodmarket.

http://www.rival.se/se/bar-bistro-cafe/cafe-rival